Οδυσσέας Ελύτης ( 101 χρόνια από τη γέννηση του )

 

101  χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τη γέννηση  του  μεγάλου μας νομπελίστα ποιητή , (και συμπατριώτη μου για να παινέψουμε λίγο και το σπίτι μας ) και με αφορμή το γεγονός αυτο ας τον γνωρίσουμε λίγο καλύτερα !!!



Ο Οδυσσέας Ελύτης (2 Νοεμβρίου 1911 - 18 Μαρτίου 1996), φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλλη του Παναγιώτη και της Μαρίας Βρανά. Κατάγεται και από τους δυο γονείς του από τη Μυτιλήνη. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του '30. Διακρίθηκε το 1960 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το 1979 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, γνωστός για τα ποιητικά του έργα Άξιον Εστί, Ήλιος ο πρώτος, Προσανατολισμοί κ.α. Διαμόρφωσε ένα προσωπικό ποιητικό ιδίωμα και θεωρείται ένας από τους ανανεωτές της ελληνικής ποίησης. Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί μέχρι σήμερα σε πολλές ξένες γλώσσες. Το έργο του περιλάμβανε ακόμα μεταφράσεις ποιητικών και θεατρικών έργων. Υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών εργων Τέχνης και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κριτικής.

 Αφιερωμένο στον τόπο του (μας)

«Και πολύ πιο βαθιά πίσω απ’ τα κύματα
στο Νησί με τους κόλπους των ελαιώνων
Μια στιγμή μου εφάνηκε θωρούσα Εκείνον
που το αίμα του έδωσε να σαρκωθώ
τον τραχύ του Αγίου δρόμου ν’ ανεβαίνει
Μια φοράν ακόμη
στα νερά της Γέρας ν’ ακουμπά τα δάχτυλα
και τα πέντε ν’ ανάβουνε χωριά
ο Παπάδος, ο Πλακάδος, ο Παλαιόκηπος,
ο Σκόπελος και ο Μεσαγρός
εξουσία και κλήρος της γενιάς μου»

«Το Άξιον Εστί, Η Γένεσις»

Ποιητικές συλλογές

• Προσανατολισμοί, Πυρσός, Αθήνα 1940
• Ήλιος ο Πρώτος, Μαζί με τις παραλλαγές πάνω σε μιαν αχτίδα, Γλάρος, Αθήνα 1943
• Το Άξιον Εστί, Ίκαρος, Αθήνα 1959
• Έξι και μία τύψεις για τον ουρανό, Ίκαρος, Αθήνα 1960
• Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, Ίκαρος, Αθήνα 1962
• Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας, Ίκαρος, Αθήνα 1971
• Το Φωτόδεντρο και η Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά, Ίκαρος, Αθήνα 1971
• Το Μονόγραμμα, Ίκαρος, Αθήνα 1972
• Τα Ρω του Έρωτα, Αστερίας, Αθήνα 1972
• Τα Ετεροθαλή, Ίκαρος, Αθήνα 1974
• Μαρία Νεφέλη, Ίκαρος, Αθήνα 1978
• Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας, Ίκαρος, Αθήνα 1982
• Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1984
• Ο μικρός ναυτίλος, Ίκαρος, Αθήνα 1985
• Τα ελεγεία της Οξώπετρας, Ίκαρος, Αθήνα 1991
• Δυτικά της λύπης, Ίκαρος, Αθήνα 1995
• Εκ του πλησίον, Ίκαρος, Αθήνα 1998 (μεταθανάτια έκδοση)
  
  Σημαντικός αριθμός ποιημάτων του Οδυσσέα Ελύτη έχει μελοποιηθεί και τραγουδηθεί από πολλούς καλλιτέχνες. Μερικά έργα αναφέρονται παρακάτω:
  
  
• «Άξιον Εστί», Μίκης Θεοδωράκης
  • Της δικαιοσύνης Ήλιε νοητέ
  • Ένα το χελιδόνι
• Μικρές Κυκλάδες
  • Του μικρού Βοριά, Μίκης Θεοδωράκης
  • Η Μάγια, Μίκης Θεοδωράκης
• Τα Ρω του Έρωτα
  • Το θαλασσινό τριφύλλι, Λίνος Κόκκοτος
• Η πεντάμορφη στον κήπο, Γιώργος Κουρουπός
• Η νεροσταγόνα, Θόδωρος Αντωνίου
• Με την πρώτη σταγόνα της βροχής, Μάνος Χατζιδάκις
• Ο Ήλιος ο ηλιάτορας, Δημήτρης Λάγιος
• «Προσανατολισμοί», Ηλίας Ανδριόπουλος - Οδυσσέας Ελύτης, δίσκος (1984)
• Ο Ήλιος ο ηλιάτορας, Ζαράνης Πέτρος
• Ο Αύγουστος, Ζαράνης Πέτρος
  
  
  Επιπλέον πολύ γνωστά είναι και τα αποφθέγματά του. Διαβάστε 20 από τα πιο γνωστά:
  
  Τα τρία Τ της επιτυχίας: Ταλέντο, Τόλμη, Τύχη.
  Το άπειρο υπάρχει για μας όπως η γλώσσα για τον κωφάλαλο.
  Όταν ακούς «τάξη», ανθρωπινό κρέας μυρίζει
  Από τον Θεό τραβιέται ο άνθρωπος όπως ο καρχαρίας από το αίμα.
  Την αλήθεια την «φτιάχνει» κανείς ακριβώς όπως φτιάχνει και το ψέμα
  Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.
  Κάνε άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά
  Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι.
  Αρκετά λατρέψαμε τον κίνδυνο κι είναι καιρός να μας το ανταποδώσει.
  Όταν η συμφορά συμφέρει, λογάριαζέ την για πόρνη.
  Η λύπη ομορφαίνει επειδή της μοιάζουμε.
  Χαράξου κάπου με οποιονδήποτε τρόπο και μετά πάλι σβήσου με γενναιοδωρία...
  Μια νομοθεσία εντελώς άχρηστη για τις Εξουσίες θα 'τανε αληθινή σωτηρία
  Και η Ποίηση πάντοτε είναι μία όπως ένας είναι ο ουρανός. Το ζήτημα είναι από πού βλέπει κανείς τον ουρανό.
  Εγώ τον έχω δει από καταμεσίς της θάλασσας.
  Φτασμένες οι προλήψεις σε μια καθαρότητα μαθηματική, μας οδηγούν στη βαθύτερη γνώση του κόσμου.
  Για να πατάς στέρεα στη γη, πρέπει το ένα πόδι σου να είναι έξω από τη γη.
  Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις, όμως για λίγη περηφάνια το άξιζε.
  Δυστυχώς και η Γη με δικά μας έξοδα γυρίζει
  Αλλά με τις ξόβεργες μπορεί να πιάνεις πουλιά, δεν πιάνεις ποτέ το κελαηδητό τους. Χρειάζεται η άλλη βέργα, της μαγείας, και ποιος μπορεί να την κατασκευάσει αν δεν του 'χει από μιας αρχής δοθεί;
  Η αλήθεια βγαίνει χυτή σαν το νιόκοπο άγαλμα, μόνον μέσ' από τα καθάρια νερά της μοναξιάς· κι η μοναξιά της πένας είναι από τις πιο μεγάλες.
  
  
  πηγή : Βικιπαίδεια , Γνωμικολογικόν